Szachy wpływają na rozwój psychiczny i intelektualny dziecka:
1. Rozwój zainteresowań – dziecko poznaje nową dyscyplinę, której istotą jest samodzielne, logiczne rozumowanie, łączące poszczególne elementy wiedzy w jedną harmonijną całość.
2. Aktywność twórcza – specyfika gry w szachy wyklucza odtwórcze traktowanie tego zagadnienia. Wszelkie próby bezmyślnego naśladownictwa skazane są na niepowodzenie. Dziecko samo kreuje wydarzenia na szachownicy i ponosi za nie odpowiedzialność.
3. Rozwijanie pamięci i uwagi – główną umiejętnością w szachach jest zdolność zreasumowania każdej pozycji w sposób dynamiczny, w kategoriach najważniejszych jej elementów. Cała szachownica zostaje ukształtowana w przestrzenno-czasową postać, czyli wzorzec. Towarzyszy temu rozwój wyobraźni wzrokowej i koncentracji.
4. Myślenie logiczno-wyobrażeniowe – ludzie myślą czasami za pomocą wyobrażeń, które są obrazami psychicznymi rzeczywistych doznań zmysłowych. Najmocniejszą stroną większości ludzi zdaje się być wyobraźnia wzrokowa, i ten właśnie rodzaj myślenia najpełniej rozwija gra szachowa.
5. Rozwój pozytywnych sfer osobowości – szachy wykształcają poczucie obiektywizmu, uznawanie prawd innych ludzi, uczą tolerancji i reakcji na niepowodzenia.
6. Konsekwencja i wytrwałość w działaniu – dzieci mające styczność z szachami, zupełnie inaczej podchodzą do porażek. Zazwyczaj ponownie starają się rozwiązać określony problem i czynią to aż do skutku. Ich rówieśnicy natomiast, bądź rezygnują z wykonania zadania, bądź też obniżają sobie skalę trudności.
7. Aspekty wychowawcze – można je rozpatrywać w kategoriach kary i nagrody. Czymże innym jak karą jest przegrana? W dodatku wymierzona natychmiast i adekwatnie do czynu. To samo można powiedzieć o nagrodzie, jaką bez wątpienia jest dla młodego człowieka zwycięstwo, odniesione siłą własnego umysłu.”
Andrzej Modzelan. Przegląd Szachowy. Nr. 5/2000 s.29.
Nauka gry w szachy szczególnie w młodszym wieku szkolnym dostarcza dzieciom rozrywki i zabawy. Będzie doskonałą formą stymulowania ich rozwoju emocjonalnego i intelektualnego w wielu płaszczyznach. Mając na uwadze zalety tej królewskiej gry nasza szkoła przystąpiła do projektu ,,Edukacja przez szachy w szkole”. Innowacja została włączona do zajęć lekcyjnych uczniów klasy II w wymiarze jednej godziny tygodniowo.
Nauczycielka prowadząca zajęcia – Beata Meus została przeszkolona z zakresu metodyki nauczania gry w szachy w wymiarze 72 godzin dydaktycznych. Otrzymaliśmy sprzęt szachowy w wymiarze 15 kompletów bierek i szachownic oraz szachownicę demonstracyjną. Rodzice zakupili podręczniki dla dzieci.